Mirastan Yoksun Bırakma

  Mirasçılıktan çıkarma halk arasında genellikle mirastan yoksun bırakma, evlatlıktan ret isimleri ile bilinmektedir. Miras bırakanın anne, babası, eşi ve çocukları saklı paylı mirasçılarıdır. Saklı payın kanunda düzenleme bulmasının temel sebebi kuvvetli olduğu kabul edilen aile bağlarıdır. Bu bağ sebebiyle kanun koyucu miras bırakanın saklı paylı kabul edilen mirasçılara mutlaka belirli bir payda miras bırakması gerektiğini öngörmüştür.

Ancak kanunda var oldu kabul edilen aile bağları bazen mirasçı tarafından sergilenen bir davranış sonucunda kopabilmektedir. Bu halde ise miras bırakan saklı paylı mirasçılarının mirastan pay almasını istemeyebilir. Miras bırakan saklı paya sahip mirasçılarını mirastan çıkarabileceği gibi bu çıkarma işlemi her zaman mümkün olmayacaktır.
Miras bırakanın saklı paylı mirasçıları mirastan çıkarabilmesi için kanunda sayılan bazı şartların mutlaka gerçekleşmiş olması gerekmektedir.

Medeni Kanunda mirasçılıktan çıkarma hem cezai hem koruyucu anlamda düzenlenmiştir.

Cezai Mirasçılıktan Çıkarma: Cezai mirasçılıktan çıkarma Medeni Kanun madde 510’da düzenleme bulmuş olup iki başlık altında toplanmıştır.

 Mirasçılıktan Çıkarma

Şayet mirasçı;

Miras bırakanın kendisine ya da yakınlarına karşı ağır bir suç işlemişse veya

Miras bırakanın kendine ve ailesine karşı aile hukukundan doğan görevlerini yerine getirmemiş ise bu halde mirasbırakan saklı paya sahip olan mirasçıyı mirasçılıktan çıkarabilir.

Kanunda düzenleme bulmuş olan “ağır suç” sadece cezai anlamda bir suçu anlatmamaktadır. Bir davranışın ağır bir suç teşkil ederek aile yapısını bozup bozmadığına ancak hakim karar verebilecektir. Bu hususta söz konusu eylem için yapılan ceza yargılamasında mirasçı ceza almamış olsa bile hakim bu davranışı aile bağları açısından ağır suç olarak nitelendirmiş ise mirasçılıktan çıkarma kabul edilecektir. Ayrıca ağır suç olarak nitelendirilen fiilin faili bazı durumlarda mirasçılıktan çıkarılacak fail olmayabilir. Örneğin bir kişi çocuğuna çok kızdığı içi başka birisini çocuğunu dövmesi, öldürmesi için teşvik etmiş ise bu halde anne/baba mirasçılıktan çıkarılabilecektir.

Aile hukukundan doğan yükümlülükler Medeni Kanun’da genel bir düzenleme ile belirlenmiştir.

Aile hukukundan doğan görevler, karşılıklı yardımlaşma, saygı gösterme, nafaka borcu gibi borçları eksiksizce ödeme, eşlerin birbirine karşı sadakat yükümlülüğünü yerine getirmesi görevleri sayılabilecektir. Bu görevlerin ise ancak AĞIR bir biçimde ihlal edilmesi halinde mirasçılıktan çıkarma mümkün olacaktır.

İlgili Link: Mirastan Mal Kaçırma Davası

Koruyucu Mirasçılıktan Çıkarma: Koruyucu mirasçılıktan çıkarma yalnızca birinci zümre mirasçıları yani miras bırakanın altsoyu için geçerli olabilecektir. Burada mirasçılıktan çıkarma işleminde mirasçıyı cezalandırma amacından öte mirasçıyı koruma amacı güdülmektedir.

Koruyucu mirasçılıktan çıkarmanın gerçekleştirilebilmesi iki şartın varlığına bağlıdır. Buna göre mira bırakanın mirasçıyı mirastan çıkarabilmesi için; mirastan çıkarılacak altsoyun borçlarını ödeyecek yeterli malı olmaması sebebiyle hakkında aciz vesikası düzenlenmiş olmalı ve hakkında aciz vesikası düzenlenen altsoyun saklı payının yarısını onun doğmuş ve doğacak çocuklarına tahsis etmiş olması gerekmektedir.

Borç ödemeden aciz sebebiyle mirasçılıktan çıkarma

 Mirasçılıktan çıkarma ancak bir ölüme bağlı tasarruf işleminin yapılmasına bağlıdır. Ölüme bağlı tasarruf işleminin yapılmaması ihtimalinde, örneğin mirasçının mirasbırakana karşı ağır bir suç işlemiş olması durumunda mirasçılıktan çıkarma işlemi gerçekleşmeyecektir.

Mirasçılıktan çıkarma işlemi ancak bir ölüme bağlı tasarruf işlemi ile gerçekleşebilecek olmakla beraber mirasçılıktan çıkarma sebeplerinin de ölüme bağlı tasarrufta açıkça gösterilmesi gerekmektedir. Eğer genel ifadeler kullanılmış ise ya da mirasçılıktan çıkarma iradesi kesin bir şekilde anlaşılamıyor ise u halde saklı paylı mirasçının mirasçılığı devam edecektir.

İlgili Link: Evlat Edinilen Çocuğun Miras Hakkı

Mirastan Çıkarılmanın Tasarruf Oranı Üzerindeki Etkisi

Mirastan çıkarılma işleminde mirastan çıkarılan kişinin miras payı altsoyuna şayet altsoyu yok ise kendi yasal mirasçılarına kalacaktır.

Mirastan çıkarılmanın söz konusu olduğu durumlarda mirasbırakan mirasçının saklı payı üzerinde bir tasarrufta bulunmuş ise diğer mirasçılar bu mirastan çıkarma işleminden etkilenmeyecektir. Burada sadece miras bırakanın tasarruf oranı artmaktadır.